Lente (3)

Chinees gedicht over de lente:

De wind blaast;

de lente zit in de lucht,

komt eraan.

De draak springt hoog op uit de zee,

de golven rijzen.


Kalligrafie van Angela Hoekstra

Winter

Waarom zou je T’ai Chi beoefenen?

T’ai Chi combineert mentale focus en fysieke inspanning om kracht, flexibiliteit en mindfulness op te bouwen, zegt Peter Wayne, directeur van het Osher Center for Integrative Medicine en auteur van “The Harvard Medical School Guide to Tai Chi.”

De houdingen zijn rechtopstaand en minder veeleisend dan veel yogahoudingen, een andere lichaamsoefening. T’ai Chi verschilt ook van meer passieve technieken zoals meditatie omdat het diepe ademhaling en beweging combineert, wat volgens experts helpt je zenuwstelsel te kalmeren.

Uit onderzoek blijkt dat Tai Chi ook het evenwicht en de mobiliteit kan verbeteren, ook bij mensen met neurologische aandoeningen zoals de ziekte van Parkinson. Het helpt ook vallen bij oudere volwassenen te voorkomen. Door de omliggende spieren te versterken, vermindert Tai Chi ook de belasting van de gewrichten, zei dr. Amanda Sammut, hoofd reumatologie van het Harlem Hospital en assistent-klinisch professor in de geneeskunde aan de Columbia University.

Om deze reden wordt beoefenen van Tai Chi aanbevolen in de richtlijnen voor de behandeling van knie- en heupartrose van het American College of Rheumatology. Studies suggereren ook dat twee tot drie sessies per week kunnen leiden tot verbeteringen in depressie, angst, psychologisch welzijn en cognitieve flexibiliteit.

Afhankelijk van je conditie kan Tai Chi op aerobisch vlak net zo uitdagend zijn als een stevige wandeling van dezelfde duur.

De praktijk kent weinig risico’s, maar toch is het verstandig om bij chronische gezondheidsklachten uw huisarts of medisch specialist te raadplegen.

(Bron: The New York Times: Tai Chi Is a Workout for the Brain and Body, 20 juni 2023)

Herfst (3)

Metamorfose

En dan ben je in de herfst (van je leven….)

Je verandert mentaal en fysiek. Je relativeringsvermogen wordt vaak groter, je veerkracht en fysieke kracht worden minder. Dat kan onrust geven. Dan komt het besef dat je moet blijven werken, maar nu aan jezelf.

Wat wil je nog doen, nog delen, bijdragen, laten gaan? Hoe stevig sta je? Hoeveel weet je over jezelf?

Durf je je schaduw onder ogen te zien, te voelen dat je niet perfect bent en dat ook niet meer wordt? Maar ken je desondanks je eigen (w)aardigheid? Herinner je jezelf?

Durf je op te ruimen, af te breken, relaties onder de loep te nemen? Durf je overtuigingen los te laten die je niet meer dienen en die je verdere groei in de weg staan? Durf je het oneens te zijn, voor jezelf te kiezen, ‘de groeten met moeten’ te zeggen? Durf je je oude schoenen weg te gooien zonder dat je al nieuwe hebt en een tijdje blootvoets en kwetsbaar te gaan?

Loslaten hoort bij de herfst, maar kan pas werkelijk gebeuren als je de onrust hebt gevoeld. Onrust dwingt je tot een pas op de plaats, te sorteren en opnieuw te ordenen wat overblijft: dat geeft echte rust. Er ontstaat ruimte voor iets nieuws.

Nazomer

Metamorfose

Degene, die ik was

Ben ik niet meer.

Degene, die ik ben

Blijf ik niet

En die ik word

Verdwijnt.

In deze verandering

Besta ik.

Vergetend.

Bewustwordend.

Verlangend.

Zomer

Hartvuur in de zomer

Binnen de Chinese Vijf Elementenleer wordt de zomertijd Grote Yang genoemd. Yang staat voor zon, licht en warmte. Het zijn deze zomerse eigenschappen die in de natuur goed te zien zijn: de zon staat hoger en langer aan de hemel, waardoor er meer lichturen zijn en de lucht, de aarde en het water warmen zich op. De zomer behoort in deze leer tot het element Vuur, waaraan de energie van o.a. het Hart is gekoppeld.

Stem in deze periode wat meer af op de energie van je Hart. Het is de tijd van het jaar om het Hart te openen, uitbundig te leven en naar buiten gericht te zijn. Wanneer je de energie van het Hart vrij kan laten stromen dan is de geest ook helder en heb je zin in het leven.

Qigong oefeningen die de borst openen en waarbij we de oksels en de armen strekken, helpen om het Hart te openen en zo de energie vrij te laten stromen. Af en toe even beide handen op elkaar op het fysieke hart leggen en de ogen sluiten, helpt ook om heel diep naar binnen te kijken, luisteren, ruiken, voelen en proeven. Zo ervaar je steeds bewuster welke richting je Hart je op wil hebben.

Verbinding maken met je diepste wensen en ook contact zoeken met de mensen om je heen, kost vaak juist in de zomer wat minder moeite dan in andere jaargetijden. Maak gebruik van deze natuurlijke stroom die vanuit het Hart komt en spreek in het bijzonder nu wat vaker af met mensen die jij een warm Hart toedraagt en visa versa.

De Chinese vijf elementenleer leert dat het ook een goed moment is om extra zorg te dragen voor je hart en je dunne darm door o.a. specifieke Qigong oefeningen en door gezonde voeding.

Lente (2)

Haiku’s in de lente

waar gaat de lente
in gepeins verzonken heen
iedere morgen

-Yosa Buson (1716-1784)-

al je verlangens
schilder ze aan de hemel!
hij blijft altijd blauw

-Ichigen-

Al wie in zijn hart
liefde omdraagt is droevig;
eindeloos ontspringen
diep uit de hoge hemel
altijd weer nieuwe wolken.

-Akiko Yosano (1878-1942)-

Herfst (2)

Overgave in de herfst: een overpeinzing

De herfst is de periode van loslaten van bladeren en vruchten in de natuur en van zuiveren en hervormen. Alles wordt passiever en richt zich meer naar binnen. Dieren gaan hamsteren, sappen uit planten trekken zich terug en ook wij mensen, mogen tot inkeer komen.

In de kern gaat het bij loslaten om overgave. Overgave aan de stroom van het leven. Dat is vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe kan je daarin leren?

Het gaat om het loslaten van allerlei zaken die hun beste tijd hebben gehad en jou niet meer dienen. Dat kunnen overtuigingen of gedragspatronen zijn waarvan je weet of vermoedt dat ze het zetten van een volgende stap in jouw groei in de weg staan. Door zo’n overtuiging of patroon te benoemen en vervolgens te besluiten om het te laten gaan omdat het jou niet meer dient, ontstaat er ruimte voor iets nieuws.

Het kan ook gaan om het loslaten van materiële zaken. Deze staan vaak ergens symbool voor en zijn verbonden met een bepaalde periode in je leven. Door heel bewust iets te kiezen en weg te doen ontstaat letterlijk ruimte, wat doorwerkt in figuurlijke zin.

Je kunt pas iets loslaten als je je er bewust mee hebt verbonden. Loslaten is nooit zomaar een ‘trucje’. Je kunt het loslaten ook niet forceren, je hart moet eraan toe zijn. Het is goed om te voelen of de tijd rijp is om iets los te laten. Loslaten is iets anders dan worstelen. Het gebeurt in het moment. Als de tijd rijp is, neem jij een bewust besluit en dan laat het jou los. Er is moed voor nodig om los te laten en je dan  over te geven aan het onbekende, aan de nieuwe ruimte die ontstaat, aan de leegte waarvan je nog niet precies weet wat het je brengt, waar het je brengt en hoe het eruit zal gaan zien. In die zin wordt er echt een stap gezet in het loslaten van controle vanuit de persoonlijkheid of het ego.

Dit mooie gedicht van Rumi kan wellicht ook jou inspireren.

Een Noodzakelijke Herfst

In ieder van ons is een voortdurende herfst
Onze bladeren vallen en worden
Weggeblazen over het water
Een kraai zit in de zwarte takken
En praat over wat verdwenen is.
Dan keert jouw edelmoedigheid terug:
Lente, water, intelligentie, de geur van
Hyacint en roos en cipres.

 Er groeit weinig op getande rots.
Wees grond
Wees verbrokkeld,
Dan zullen de wilde bloemen opkomen
waar jij bent.
Al teveel jaren ben je rotsachtig geweest.
Probeer iets anders.
Geef je over.

– Rumi –  (Middeleeuws mysticus, filosoof en dichter)

Herfst (1)

T’ai Chi Qigong in de herfst

Binnen de Chinese gezondheidsleer is eeuwen geleden een stroming ontstaan die de 5 elementen (aarde, metaal, water, hout en vuur) gebruikt om ziekte en gezondheid te verklaren. De behandeling van ziekten is gebaseerd op het harmoniseren van de processen binnen de vijf opeenvolgende fasen.

Elk element heeft een eigen functie maar ze kunnen niet los van elkaar gezien worden. De 5 elementen zijn een cyclus, zoals de seizoenen en dag en nacht een cyclus zijn. De 5 elementen voeden elkaar: hout zorgt voor brandstof voor vuur, vuur geeft voeding aan aarde met zijn as, de aarde steunt het metaal, mineralen voeden het water en water bevochtigt het hout. Dit wordt de voedende of ‘moeder-kind’ cyclus genoemd.

De vijf elementen hangen niet alleen samen met seizoenen, maar ook met specifieke organen, met kleuren, emoties, geluiden en geuren.

In de herfst ligt de focus op de energie van m.n. de longen en de dikke darm.

De longen halen energie uit de lucht in het lichaam. Ze halen daarmee ‘zuivere’ en ‘heldere’ energie naar binnen (denk aan een wandeling door de frisse herfstlucht). De dikke darm ruimt op, laat los, voert af wat niet meer nodig is. Zo wordt ook op fysiek niveau de beweging van opnemen en afvoeren weerspiegeld. Deze twee bewegingen; loslaten van het niet- meer nodige, en binnenhalen van het zuivere en waardevolle moeten steeds met elkaar samenwerken om optimaal te functioneren. Het loslaten maakt ruimte voor iets nieuws.

Daarom doen we in de herfstperiode veel qigong oefeningen, die de longenergie versterken. De zachte bewegingen in de oefeningen helpen om ruimte te maken in het longgebied, de longpunten te masseren en een diepe ademhaling op gang te brengen. De oefeningen zijn eenvoudig, maar diepwerkend.

Muziek bij de oefeningen bevordert de ontspanning, zodat we zowel fysiek als mentaal kunnen ‘loslaten’ en spontaniteit laten ontstaan. Op die manier proberen we zoveel mogelijk ‘moeiteloosheid’ in onze oefening te brengen.

Lente (1)

Chinese kalligrafie

Meester Wang Ning is kalligraaf en Chinese stempelmaker, T’ai Chi leraar en filosoof. Een bevlogen en humoristisch mens. Ik voel me bevoorrecht van hem Chinese kalligrafie te mogen leren.

Kalligrafie beoefenen is voor mij als T’ai Chi Qigong beoefenen: met aandacht, intentie en zachte beweging schrijven. Het Chinese karakterschrift leren kennen, de poëzie van de woorden, tijd nemen om de inkt te maken, het rijstpapier voorzichtig te vouwen, en langzaam, telkens weer opnieuw proberen de sierlijke karakters met zachte penseelstreken te oefenen: dit is wat ik ‘meditatie in de praktijk’ noem.

Bekijk hier hoe meester Wang Ning aan het werk is.